Facebook link
Jesteś tutaj:
Powrót

Zamek Muszyna

Zamek Muszyna

Na pierwszym planie armata na kamiennych fundamentach skierowana lufą w kierunku baszty z kamieni z izbicą i stożkowym dachem. Za armatą ścieżka na dziedzińcu prowadząca do baszty. Po drugiej stronie ścieżki druga armata. Ścieżką idzie kilku turystów. Pod basztą, przy drewnianych kramach stoją dwie osoby. Na około mury i w tle zalesione wzgórza pod częściowo zachmurzonym niebem.

ul. Zazamcze, 33-370 Muszyna Region turystyczny: Beskid Sądecki i Niski

tel. +48 184714009
tel. +48 185349284
Początki zamku nikną w odległych dziejach, ale zwyczajowo mówi się, iż powstał on za panowania Kazimierza Wielkiego na stromym wzgórzu zwanym Basztą lub Zamczyskiem. Wzgórze wznosi się nad zakolem Popradu na wysokość 527 metrów n.p.m., w paśmie Koziejówki w widłach potoków Szczawnik i Muszynka.

Możliwe, że przed Basztą muszyńską pierwszy w paśmie Koziejówki był drewniany gródek, o którym najprawdopodobniej mówi tekst z 1391 roku. XIV-wieczny zamek w Muszynie miał głównie funkcje obronne, o czym świadczy strategiczne położenie. Takie budowle często ulegały przebudowom, aby sprostać potrzebom obronnym oraz mieszkalnym.  Ponadto z murów zamkowych obserwowano granicę oraz szlak handlowy biegnący wzdłuż Popradu na Węgry. Niestety położenie warowni nie było szczęśliwe, gdyż masyw Koziejówki w tym miejscu ulegał silnej erozji. Próbowano ratować mury, jednak w 1455 roku doszło do katastrofy budowlanej, w której zawaliła się brama połączona z północnym i południowym murem obronnym. Zniszczenia prowizorycznie naprawiono drewnem i gliną z powodu braku środków finansowych. W 1474 roku wojsko węgierskie pod dowództwem Tomasza Tarczy napadło na zamek. Bitwa trwała tylko dwa dni, gdyż prowizoryczne umocnienia nie były barierą trudną do pokonania. O intensywności bitwy świadczy wiele znalezionych w wykopach archeologicznych militariów. Do tego czasu Baszta była siedzibą starostów tak zwanego Państwa Muszyńskiego, władanego przez biskupów krakowskich.

Po zniszczeniach w czasie najazdu węgierskiego, została odbudowana w stylu renesansowym. Rozebrano mur dzielący zamek na dwie części oraz wybudowano zamkową kamienicę mieszkalną. W tym czasie był już tylko strażnicą graniczną i nie pełnił funkcji administracyjnych. Na przełomie XXI i XVII wieku spłonął doszczętnie, tak że nawet grube mury uległy przepaleniu. Po tym wydarzeniu nie został już odbudowany i popadał w ruinę. Historia zamku w XVII i XVIII wieku nie jest znana z powodu braku źródeł. Pewne jest natomiast, iż kiedy wojsko austriackie zajęło Muszynę w 1770 roku zamek był już ruiną.

Baszta służyła później jako źródło budulca. W latach 70. XIX wieku poniżej ruin założono kamieniołom. Poprzez odstrzały oraz pustoszenie zamku przez poszukiwaczu legendarnych skarbów ruiny szybciej ulegały degradacji. Naruszono też fundamenty i cenne archeologicznie warstwy ziemi. Już przed II wojną światową wzgórze z ruinami było zarośnięte lasem. W 1936 roku na ruinach na kamiennym postumencie ustawiono figurę Najświętszej Maryi Panny zwanej Matką Boską Dobrej Rady. Dzisiejsza jest już trzecią w tym miejscu i pochodzi z 1992 roku. Odbywają się tu nabożeństwa majowe.

W roku 2013 po zakończonych badaniach wykopaliskowych zabezpieczono relikty murów, a ówczesne ruiny baszty zostały podniesiona z poziomu podpiwniczenia do pierwszego piętra i stanowiły platformę widokową z piękną panoramą na miasto. 

Odbudowa zamku w Muszynie nastąpiła w latach 2020-2023. Było to trudne zadanie z powodu niewielkiej ilości źródeł i rycin, a także niezbyt dobrego zachowania ruin. Podczas inwestycji odsłonięto fundamenty murów ruiny, a także odbudowano basztę do trzech pięter, taras widokowy oraz przerzucono most nad suchą fosą. Z ostatniego piętra baszty rozpościera się natomiast panorama na miasto i daje nam wyobrażenie,  dlaczego właśnie to miejsce wybrano na lokalizację strażnicy.

W południowej części fortecy, w miejscu dawnej, letniej rezydencji biskupów Krakowskich znajduje się sala wystawiennicza, a na jej dachu taras widokowy. Dzięki historycznej wystawie możemy poznać nie tylko pasjonującą i wielowiekową historię zamku, która liczy już ponad 600 lat, ale również odkryć garść tajemniczych legend. Zamek to świetna atrakcja Muszyny dla dorosłych i dzieci!

 


Powiązane treści